तुमचा कामाचा दिवस अधिक सफल करण्या साठीच्या १५ वास्तववादी कल्पना !

Fifteen realistic ideas to make each day super-productive @ Work

मुळ लेखक : वीरेंद्र डाफणे  (Virendra Dafane)

भाषांतर : सुधीर ससाणे

मुळ लेख :

आपल्या आयुष्यातील बराचसा भाग हा आपण काम करण्यात किंवा करिअर उभारण्यात घालवतो. आणि आपल्यापैकी बरेचसे लोक  सकाळी ९-१० ते संध्या. ५-७ असा परिपाठ (routine) अनुसरतात / फॉलो करतात. आपण सर्वसाधारणपणे कामाचा अतिशय चांगला दिवस , बरा  दिवस, वाईट दिवस, अत्यंतिक वाईट दिवस अनुभवतो. परंतु , संपूर्ण वर्षभर आपल्या कामाच्या ठिकाणचा प्रत्येक दिवस सफल दिवस (productive day) म्हणून घालवण्यासाठी काय करावे ?

सफल दिवस म्हणजे नेमकं काय ते आधी पाहूया. कामाचा सफल दिवस म्हणजे पूर्ण दिवसभर करत असलेल्या वेगवेगळ्या उचापतीत  महत्वपूर्ण निकाल प्राप्त करणे . म्हणजेच आपण येथे निकाल किंवा परिणाम या बद्दल बोलत आहोत केलेल्या कामाच्या एकूण आकारमाना बद्दल नाही. चला आपण सफल दिवसाची वरील व्याख्या वापरून, सतत परिणाम कसे विकसित करावे आणि प्रत्येक दिवस सफल कसा बनवावा याचे विश्लेषण करूया.

मी येथे १५ प्रश्नोत्तरे लिहीत आहे ज्याच्या मदतीने कोणालाही अतिशय सफल  दिवस साध्य करण्यास मदत होईल.

1. प्रत्येक सकाळ सफल (Productive) करण्यासाठी काय अनिवार्य आहे ?

आपल्या दिवसाची सुरुवात व्यायामाने किंवा ध्यानाने करणे सर्वात चांगले. परंतु हा आदर्श परिपाठ शक्य नसेल तर काहीतरी प्रोत्साहनात्मक किवा उत्साहवर्धक असे नियमित वाचणे चांगले. असे केल्याने तुमचे मन तुमची कामाची वेळ  सुरु होण्याआधी काम करण्याच्या मानसिकतेत येईल. तुम्हाला माहिती असेलच नवीन फलंदाज क्रिझ वर सेट होण्यासाठी थोडा वेळ घेतोच त्या प्रमाणे तुमच्या मनाला देखील काम करण्याच्या मानसिकतेत येण्यासाठी काही काळ लागतो.

सर्वात महत्वाचं  म्हणजे कधीही नाश्ता टाळू नये कारण उपाशी पोटी कामावर लक्ष केंद्रित करणे अवघड होऊन बसते.

2. कमीत कमी वेळेत लक्ष कसे केंद्रित करावे ?

मी एक पद्धत नेहमी वापरतो , ज्यात मी १५ मिनिटं  शांत बसतो आणि मनातील सर्व विचार काढून टाकण्याचा प्रयत्न करतो. मग , असं  समजतो कि आपण ऑफिस मध्ये फक्त नवीन संकल्पना ऐकण्यासाठी आलेले आहोत. मग, गरज असेल तेव्हाच बोलतो आणि कमीतकमी बोलण्याच्या मोड मध्ये जातो. जेव्हा तुम्ही कमी बोलण्याच्या मोड  पासून सुरुवात करून, विचार करता करता कामास सुरुवात करता तेव्हा तुम्ही महत्वपूर्ण व मूल्यवर्धक काम करता.

जेव्हा गरज असेल तेव्हाच बोला तेही सावकाश, मग सर्वातआधी महत्वाचे काम निवडा आणि तुमच्या लक्षात येईल तुमचे लक्ष कामावर केंद्रित झालेले आहे.

3. कामाचे आकारमान खूप मोठे असेल तर कामात सफलता कशी मिळवावी ??

येथे PADE पद्धतीचा उपयोग करा. प्राधान्य (Prioritize ), कृती (Act ), कामाची नेमणूक  (Delegate ), वाढवत नेणे   (Escalate ). दररोज सकाळी स्वतःला  विचारा , आजचे PADE कसे आहे. एकदा का प्राधान्यक्रम ठरवलं कि तुम्ही कृतीला सुरुवात करू शकता जेथे तुम्ही फक्त आवश्यक कामावर लक्ष केंद्रित करू शकता, मग कुठले काम दुसऱ्याला नेमून द्यायचे व कुठले आपण करायचे हे ठरवू शकता. कुठल्या कामाचा वेग वाढवायचा आहे का ते तपासून पहा. मोठ्या आकारमानाची कामे शांत चित्ताने आणि शून्य चिंतेमध्ये करता येऊ शकतात.

4. सकाळी सकाळी मन एकचित्त करण्याच्या आणखी काही पद्धती आहेत काय ?

आपल्या श्वासोच्छवासाचा वेग तपासा, आपल्या हालचालींचा किंवा चालण्याचा वेग तपासा. तो कमी करा, आपल्या टायपिंग चा वेग कमी करा आणि आपले मन व आपले शरीर स्थिर करून आपले मन शांत करा.

१० मिनिटांचा योगा  किंवा ध्यानधारणा केल्याने मन शांत होण्यास मदत होते.

दुसरी पद्धत अशी कि , “mindfulness ” पद्धती बद्दल वाचा आणि तिचा वापर करा. लक्ष केंद्रित करण्यास मदत करणारे खेळ एक ५ मिनिटं खेळल्याने सुद्धा मन एकचित्त करण्यास मदत होऊ शकते.  

5. काही लोकं ई-मेल ना तात्काळ उत्तर देण्याबाबत संवेदनशील असतात, हि सवय योग्य आहे का ?

तात्कालतेचा व्यसन असणे हि उत्तम सवयींपैकी एक गणली जात नाही. तुम्ही किती तात्काळ उत्तर देताय या पेक्षा, समस्येबद्दलची आपली समज आणि समस्येचा अचूक  वेध घेणे अधिक आवश्यक आहे. म्हणजेच समस्यचे निराकरण हे वेगा पेक्षा अधिक महत्वाचे आहे. म्हणून वेळ घ्या आणि समजून उमजून उत्तर द्या घाई करण्याचे काही कारण नाही, कारण तात्काळ उत्तर द्यावे असे फक्त ४-५ % ई-मेल असतात. आणि तुम्हाला महत्वाचे काय आहे ते पाहायचे आहे तात्काळ काय करायचे आहे, ते नाही.

6. काही लोकं दुपारीच थकल्यासारखे करतात. दुपारी कामात सफलता कशी आणावी ?

जर तुम्ही जास्त खाल्ले असेल तर एक ५-१० मिनिटं चाला. म्हणजेच १० मिनिटात  मन शांत करण्याचे ध्येय ठेवा आणि ते मिळवा. दुसरी एक पद्धत म्हणजे, स्वतःला विचारा कि आत्ता  सर्वात महत्वाचे काम कुठले आहे ? मग तुमचे मन योग्य प्रतिसादाद्वारे कार्यरत करा.

तुम्ही, लक्ष केंद्रित करायला मदत करणारे खेळ एक १० मिनिटांसाठी खेळू शकता किंवा तुम्हाला माहित नसलेल्या एखाद्या नवीन क्षेत्रातील लेख वाचू शकता. या पद्धतीमुळे  मानसिक दृष्टया कामाची ऊर्जा वाढेल

7. एका दिवसात किती ई-मेल पाठवले गेले पाहिजेत? किंवा किती निर्णय घेतले गेले पाहिजेत? मी माझा ई-मेल कितीवेळा तपासावा?

तुम्ही कामाचा दिवस सफल  करण्यासाठी कुठलेही निर्णय घेत असले  किंवा कामाचे आकारमान कितीही असले तरी प्रत्येक दिवस हा कामाच्या दृष्टीने सफल असला पाहिजे. ई-मेल तपासणे हा एखाद्याचा वैयक्तिक निर्णय असू शकतो, आणि जर तुम्ही प्रत्येक तासाला मेल चेक करत असाल तरी हरकत नाही पण हे ध्यानात असू दे कि तुम्ही राहिलेल्या वेळेत कामानेच व्यापलेले असाल.

वरिष्ठ लोक दिवसातून एकदा किंवा दोनदा मेल चेक करतात परंतु ते  ज्याने कामाची दिशा बदलू शकते असे अधिक प्रभावात्मक ई-मेल पाठवतात. अर्थहीन तात्काळ ई-मेल पाठ्वण्या ऐवजी अधिक प्रभाव पडू शकणारे मेल पाठवण्यास प्राधान्य द्या.

8. दिवसामध्ये “Right First Time” चे काय महत्व आहे ?

जर तुम्ही ई-मेल दोनवेळा वाचत असाल तर तुम्ही वेळेचा अपव्यय करत आहात. जर तुम्ही पहिल्यांदा वाचताना दिलेल्या कामा कडे दुर्लक्ष केले तर दुसऱ्यांदा वाचताना तुम्हाला काम समजून घ्यायला खूप वेळ लागतो. म्हणून “Right First Time” हे  ई-मेल हाताळण्याचे योग्य धोरण आहे. “Right First Time” म्हणजे तुम्ही समस्या पहिल्यांदा ऐकतानाच बरोबर समजून घेता आणि तुम्हाला इतरांना त्या बद्दल विचारावे लागत नाही. तुमची RFT टक्केवारी (%) किती आहे ते तपासा ? त्यात सुधारणा करण्यासाठी योजना तयार  करा आणि वेगवेगळ्या कल्पनांचा सराव करा.

9. माझ्या कामाचा क्रम कसा असावा ? मी एकावेळी अनेक कामे करू (multitasking) शकतो का ?

तुमच्या क्षमतेच्या अखत्यारीत येणारी कामे प्रथम करा आणि आव्हानात्मक कामे नंतर करा. असे केल्याने तुमच्या मेंदूचा कामसूपणा वाढून तुम्ही आवाहनात्मक कामे सुलभरीत्या उरकू शकता. तसेच तुम्हाला फोन कॉल नसतील तर ई-मेल प्रथम चेक करू शकता अन्यथा कॉल पहिल्यांदा करा.

एकावेळी अनेक कामे करण्यामुळे किंवा कामावर अंशिक  लक्ष दिल्यामुळे सर्वच कामाचा खेळखंडोबा होईल. एकावेळी एकच काम करण्याचा प्रयत्न करा.

10. कामात सफल होण्यासाठी मी कोणत्या व्यक्तिमत्त्व गुणांचे अनुसरण केले पाहिजे?

तुम्ही सक्रिय , स्वतंत्रपणे  कृती करू शकणारी व्यक्ती असले पाहिजे जी कुणाच्या  निर्णय घेण्याची वाट बघत न बसता स्वतः निर्णय घेते. आणि गरज असेल तेव्हाच इतर भागधारकांकडे जातो. याशिवाय, एकदा का तुम्ही परावलंबन काढून टाकले, कि तुम्ही नेत्या सारखे विचार करू लागता आणि  ध्येय साध्य करू लागता, तसेच तुमचा व तुमच्या संघाचा (team) दिवस सफल करू लागता. कुणावरही अवलंबून न राहणे हेच सर्वोत्तम धोरण आहे.

11. बातम्या वाचण्याने आणि गप्पा मारण्याने उत्पादकतेला धोका पोहचतो का ?

खरं पाहता बातम्या वाचणे हि चांगली सवय आहे जर त्याचा तुमच्या कामावर प्रभाव पडत नसेल तर. जर तुम्ही त्या करमणूक म्हणून वाचत असाल तर ती एक उत्तम तणावमुक्ती साध्य करण्याची पद्धत आहे.

गप्पा झोडल्याने कुणीही महान झालेले ऐकिवात नाही. जरी तुम्ही जोक ऐकला  किंवा जोके केला तरी तो विरंगुळा समजून लगेच विसरून जा आणि त्यात कसलाही अर्थ शोधात बसू नका. गप्पा  मारक आहे जर ते तुमच्या विरुद्ध पसरवल्या जात असतील तर, म्हणून नेहमीच गप्पा मारणं टाळा.

12. वातावरणात उत्पादकता वाढविण्यासाठी मला कोणत्या श्रद्धांची गरज आहे ?

तुम्ही स्वतःवर विश्वास ठेवण्याची गरज आहे. तसेच हे वातावरण  ज्यात या सगळ्या घटना घडत आहेत ते प्रामाणिकपणा, तत्व , नैतिकतेवर चालत आहेत यावर देखील विश्वास हवा. जर तुम्ही यावर मनापासून विश्वास ठेवला तर  तुम्हाला चांगले काम करण्यास प्रोत्साहनच मिळते.

13. कामाचा सफल दिवस ठरवण्यासाठी माझ्या बोलण्याची  आणि ऐकण्याची काय टक्केवारी असायला हवी ?

अशी कुठलीही टक्केवारी उपलब्ध नाहीये. परंतु प्रथम समोरच्याचे म्हणणं ऐकून घ्या आणि तेव्हाच बोला जेव्हा तुमच्या लक्षात येईल कि तुमच्या बोलण्याने चर्चेत मूल्य  वाढेल आणि चर्चा पुढे जाईल.

14. कामाच्या प्रत्येक तासानंतर कॉफी साठी किंवा इतर कुठल्याही कामासाठी टेबल सोडून जाणे उत्पादकतेला तारक आहे कि मारक ?

खरंपाहता  याबद्दल दोन मत प्रवाह आहेत. काही लोकांच्या मते हालचाल केल्याने म्हणजेच टेबल सोडल्याने त्यांची एकाग्रता भंग पावेल आणि म्हणून ते  एकाजागी जास्त वेळ बसणं पसंत करतात. तर तरुण मंडळी असा विचार करतात कि कॉफी किंवा चहा घेण्यासाठी उठल्याने त्यांची शक्ती वाढते आणि त्यांना मन एकाग्र करायला मदत होते. तुमच्या हालचालींचा इतरांना त्रास होणार नाही याची काळजी घ्या आणि शक्यतो कमीत कमी फिरा याचा दीर्घ काळानंतर फायदाच होतो.

15. कामाचा सफल दिवस ठरवणारे महत्त्वाचे घटक कोणते ? एक गोष्ट, जिच्यामुळे कामाचा सफल दिवस सहज शक्य होतो ?

शिस्तबद्ध वेळापत्रक, प्राधान्य, निर्णय घेण्याची क्षमता, स्वतंत्र वागणूक आणि प्रत्येकाने यशस्वी झाला  पाहिजे अशी मानसिकता. हे कार्यालय मला तसेच इतरांना मदत करत आहे, असे जर आपल्याला वाटत असेल तर त्याहून उत्तम गोष्ट नाही.

“शिकत राहणे” हि अशी एक गोष्ट आहे जी सामान्य व्यक्तींना, महान साध्यकर्त्यांकडून वेगळे करते.जर तुम्ही स्वतःकडून आणि इतरांकडून सतत शिकत राहत नसाल तर सातत्याने नवीन कल्पनांचा विकास करणे आणि उत्पादक किंवा सफल बनणे अवघड आहे.

कामाच्या सफल  दिवसासाठी मार्गदर्शक तत्वांचा सारांश ?

1. दिवसाची सुरुवात व्यायामाने किंवा काही महान विचार वाचण्याने करा.        
2. दिवसाच्या सुरुवातीला मन शांत ठेवा किंवा शांत ऐकून घेण्याची  मनस्थिती २०-३० मिनिटे राहूद्या.
3. “Prioritize, Act, Understand, Focus” या निर्णय तंत्राचा वापर करा.
4. सक्रिय आणि स्वतंत्र बना. तुम्हाला तुमच्या प्रत्येक कामाच्या पुढच्या ३ पायऱ्या माहिती असायला हव्यात.  
5. तुमची  “Right First Time understanding” टक्केवारी आणि वर्तवणूक रोजच्या रोज तपास. तुमची वर्तवणूक स्वतंत्र आहे कि नाही ?
6. स्वतःचे सतत अवलोकन करा. उदा. बातम्या वाचण्याची तुम्हाला उपयोग होतोय कि तुमची एकाग्रता भंग पावतीये ?
7. स्वतःची एकाग्रता पुन्हा संपादित करण्यासाठीची स्वतःची पद्धत विकसित करा.
8. तात्काळतेच्या व्यसन पेक्षा प्रभावशाली ई-मेल पाठवणे या तंत्राचा वापर करा.
9. परिणामकारक ठरण्या साठीच्या नवनवीन पद्धती शोधात रहा आणि शिकत रहा.

लेखाचा शेवट मी माझ्या पुस्तकातील एका विचाराने करतो (my eBook – Thoughts of Excellence)

“तुमच्या मध्ये एक शक्ती आहे जी तुम्ही सामोरे जात असलेल्या आव्हाहनांपेक्षा अधिक  ताकदवान आहे. तुम्हाला आता इतकेच करायचेय कि त्या शक्तीला शांत मनाने जागरूक करायचे आहे.  तसे झाल्यास तुमच्या आयुष्यातील प्रत्येक मिनिट आणि प्रत्येक दिवस सफल राहील.“

अशी आशा करतो कि वरील  प्रश्नोत्तरे तुम्हाला अधिकाधिक सफल होण्यास मदत करतील

या ३ छोट्या बदलांद्वारे आपले मानसिक आरोग्य बळकट करा

लेखक : विक्रम किर्तीकर , मानसोपचारतज्ञ , M Power

भाषांतर : सुधीर ससाणे १२ जानेवारी २०१९

मूळ लेख : https://www.entrepreneur.com/article/326187

आपण ज्या वेगवान जगात राहत आहोत त्या मध्ये आपले मन सतत व्यापलेलं नसणं याची शक्यता फारच कमी आहे. परिपूर्ण आरोग्य म्हणजे केवळ शारीरिक आरोग्य नसून त्यात मानसिक आरोग्याचा हि समावेश होतो.

शारीरिक आरोग्य राखण्या साठी जश्या आपण वेग वेगळ्या सवयी विकसित करतो , उदा. खेळ खेळणे, व्यायाम करणे. त्या प्रमाणे मानसिक आरोग्य राखण्यासाठी देखील काही सवयी विकसित कराव्या लागतात.

चला आपण खालील ३ छोटे बदल बघुयात जे आपले मानसिक आरोग्य बळकट करण्यास मदत करतील.

१. वर्तमानात जगा .

सर्वसाधारणपणे तुम्हाला असे जाणवेल कि तुमचे विचार हे भूतकाळातील घडून गेलेल्या घटना किंवा भविष्यकाळाबद्दल ची चिंता यात भरकटलेले असतात.भूतकाळाचा किंवा भविष्यकाळाचा विचार करत बसल्याने आपल्याला काहीच मदत होत नाही. वस्तुस्तिथी हीच आहे कि आपल्या कडे भूतकाळात जाऊन येऊन तो बदलण्यासाथीचे रिवाइंड बटण नाही आणि भविष्यात जे घडणार आहे जेव्हा घडणार आहे ते तेव्हा घडणारच आहे.

या दोन्ही गोष्टींबद्दल आपण फारसे काही करू शकत नाही परंतु ज्या वर्तमानात आपण जगात आहोत त्या बद्दल आपण नक्कीच काहीतरी करू शकतो. किंबहुना वर्तमानात असलेल्या बऱ्याच गोष्टी आपल्या नियंत्रणात आहेत. वास्तविक पाहता आपण वर्तमानात काय करतो याचा परिणाम आपल्या भविष्यावर होऊ शकतो.

आपण भूतकाळ आणि भविष्यकाळाच्या चिंतेत भरकटल्याने, आपण एक वस्तुस्थिती विसरतो कि वर्तमानात काय आहे याचा विचार केल्याने आपल्याला शांत वाटू शकतं आणि जास्त शक्तिशाली वाटू शकतं कारण आपण वर्तमानातील घटना आपल्या प्रभावाने नियंत्रित करू शकतो किंवा /आणि बदल करू शकतो. पर्यायाने आपले मानसिक आरोग्य सुद्रुढ होण्यास मदत होते.

२. एखाद्या परिस्थितीत आपण करू शकत असलेल्या गोष्टींबद्दल जागरूक असणे.

आपल्याला सामोरे जावे लागणाऱ्या प्रत्येक परिस्थितीत मध्ये काही गोष्टी आपल्या नियंत्रणाच्या बाहेर असतात तर काही नक्कीच आपल्या नियंत्रणात असतात.

जरी आपण आपल्या नियंत्रणाबाहेर असलेल्या गोष्टींचा पाठपुरावा करण्याचा प्रयत्न केला तरी त्या आपल्याला कुठेही पुढे घेऊन जाणार नाही परंतु त्याचा आपल्याला त्रास मात्र फार होऊ शकतो. उदाहरणार्थ जेव्हा लोक आपल्या इच्छेप्रमाणे वागत नाहीत तेव्हा आपल्याला त्यांचा राग येऊ शकतो.

दुसऱ्याने कसे वागावे हे आपल्या नियंत्रणाबाहेरचं आहे याची जर आपण स्वतःला आठवण करून देऊ शकलो तर होणार त्रागा नक्कीच कमी होईल.

जेव्हा आपल्याला याची जाणीव असते तेव्हा आपण आपल्या नियंत्रणातल्या गोष्टींवर लक्ष केंद्रित करू शकतो. आणि सद्यपरिस्थितीतल्या त्याच गोष्टी करू शकतो ज्याने आपल्याला कमीतकमी, आपण प्रयत्नांची पराकाष्ठा केल्याचं समाधान मिळायला मदत होईल.

३. स्वतःला वेळ द्या.

साधी चित्रकला सुद्धा आपल्याला, आपण आपल्या सोबत घालवण्याचा महत्वाचा वेळ देऊ शकते. हा थोडासा स्वतःसाठी दिला जाणारा वेळ आपल्याला थोडीशी उसंत देतो ज्याने आपण थोडे सावरू शकतो आणि मग आपण आपल्या दिवसाला सुरुवात करू शकतो.

या तीन छोट्या बदलांनी आपल्याला आपलं मानसिक आरोग्य सातत्याने बळकट ठेवता येऊ शकतं. तरीदेखील गरज पडल्यास आपण मानसोपचारतज्ञाची मदत घेऊ शकतो.

What we should learn from Elon Musk (marathi)

“नवउद्योजक आणि आपण सर्वांनी इलॉन मस्क यांच्याकडून काय शिकावे?”

Original Article

-Prudy Gourguechon

(या लेखिकेने फोर्ब्स या मासिकात लिहिलेल्या लेखाचे माझ्या क्षमते नुसार केलेले मराठीतले  भाषांतर )

आजच्या TIME मासिका साठीच्या  इलॉन मस्क यांच्या अप्रतिम मुलाखती मधे ज्या संवेदनशीलतेचा मस्क यांनी  खुलासा केलेला आहे त्यातून दोन मोठ्या गोष्टी शिकण्यासारख्या आहेत.

1. आपण सर्वानी मोठं झाला पाहिजे (आणि मी येथे मस्क  यांच्या बद्दल बोलत नाहीये )
2. प्रत्येकाला , म्हणजे दूरदृष्टे, नायके , नवउद्योजक , CEO, यांना आपापल्या उणिवांची (संवेदनशीलतेचा) (जी प्रत्येकात असते ) जाणीव असली पाहिजे आणि त्या वर  आपण विशिष्ट ,संबंधित ,ठोस क्रिया केली पाहिजे जी आपल्याला व आपल्या व्यवसायाला संरक्षित करू शकते. 

टाईम मासिकाच्या मुलाखतीत मस्क विलक्षण भावनिक आणि संवेदनशील झाले  होते. ते म्हणतात गेले वर्ष हे भावनिक दृष्ट्या पिळवटून टाकणारे होते . ते आपल्या अकल्पनीय आणि थकवणाऱ्या जादा काम आणि कमी झोपेच्या वेळापत्रकाबद्दल बोलले. त्यांनी  विश्लेषकांच्या प्रश्नांना “कंटाळवाणे आणि अनावश्यकप्रश्न ” म्हटल्यावर व विशेषतः ७ ऑगस्ट ला त्यांनी अतिशय वादग्रस्त व शेअर मार्केट हादरवणारे ट्विट - टेस्ला मोटर्स लिमिटेड कंपनी करण्या संद्रभातले , केल्यावर  त्यांची निर्णय क्षमता आणि आत्मनिग्रह (self-control) या बद्दल प्रश्नचिन्ह निर्माण झाले. “त्याने मुलाखती दरम्यान स्वकृत्यांबद्दल असामान्य दर्जाचे गंभीर विचार आणि संवेदनशीलता दाखवली ” या टाइम मासिकच्या नोंदीशी मी सहमत आहे.

मस्क यांनी प्रशंसा आणि द्वेष यांच्या तीव्र भावना  दीर्घ काळपर्यंत व्यक्त केल्या आहेत, विशेषतः सर्वसामान्य लोकांना  आणि माध्यमांना अविरत पणे उत्तरं किंवा टिप्पणी देताना. त्याच्या अश्या सार्वजनिक पणे भावनिक प्रतिसाद देण्याच्या अनेक कारणांपैकी एक म्हणजे त्याचे संवेदनशील असणे  होय. अशी संवेदनशीलता आज कालच्या CEO मध्ये अभावानेच आढळते.

आपण सर्वानी मोठं झाले पाहिजे

त्याचे आणखी एक कारण  आहे . मस्क यांचे कर्तृत्व अगाध आहे. ते चमत्कारांवर विश्वास ठेवतात आणि कधी कधी चमत्कार घडवूनही आणतात. “कारा स्वीशर ” यांनी नुकत्याच लिहिलेल्या अंतर्मुख करणाऱ्या लेखात म्हणलं  आहे कि , “सिलिकॉन व्याली ला अशा क्लिष्ट देवांची गरज आहे.” ती जबाबदारी स्टिव्ह जॉब्स यांनी बराच काळ निभावली आणि त्यांच्या निधन नंतर त्या पोकळीत इलॉन मस्क विराजमान झाले आहेत. स्वीशर लिहितात, सर्व महत्त्वपूर्ण गोष्टींच्या  थोर निर्मात्यांन मध्ये निर्मितिक्षम विनाशकता (Creative Destruction) सामाईक  आढळते. फक्त सिलिकॉन व्याली लाच देवांची आणि नायकांची गरज असते असं नाही तर आपण सर्वांनाही असते. आणि आपण त्यांना त्याच निर्मितिक्षम विनाशकते (Creative Destruction) चा वापर करून  त्यांच्या सर्वसामान्यांप्रमाणे वागण्याला, त्यांच्या गर्विष्ठ वागण्याला , त्यांच्या गोंधळलेपणाला, त्यांच्या आपल्याला नाराज करण्याला किंवा पुरेसं  देवा सारखा न वागू शकण्याला दोषारोप देतो.

हा दैवी लोकांना दिला जाणारा प्रतिसाद मानवी मानवशास्त्रीय विकासातली सार्वत्रीक प्रक्रिया दर्शवते. लहानपणी आपण आपल्या आई वडिलांना सर्वशक्तिमान आणि सर्वज्ञानी समजतो. आपल्याला या  कल्पनेत जगायचं असतं कि ज्या मुळे आपल्याला या जगात सुरक्षित वाटेल. आपल्याला या भ्रमाची जगात सुरक्षित असल्याचा अनुभव घेण्यासाठी गरज असते, कारण आपण लहान असल्या मुळे परिस्थितीला सामोरं जाण्यास सक्षम आहोत असे आपल्याला वाटत नाही . जस जशी आपल्याला त्यांच्यातल्या दोष आणि उणिवांची जाणीव  होते तसतसे आपल्या भ्रमाचा भोपळा फुटतो. त्यामुळे किशोरवयीन मुले आपल्या आदर्श नसणाऱ्या पालकांऐवजी रॉकस्टार , खेळाडू, अभिनेते यांना त्यांच्यातील दोषांना दुर्लक्षुन आदर्श मानतात.

या रागआणणाऱ्या मोहभंगातून सावरन्याची क्षमता असणे आणि पुन्हा लोकांची प्रशंसा करण्याची क्षमता विकसित करणे  व अतिशय कर्तृत्वान व उल्लेखनीय लोक सूध्दा शेवटी माणूसच आहे हे मान्य करणे म्हणजे परिपक्वता दाखवणे होय.

आणखी एक सार्वत्रिक मनोवैज्ञानिक घटना येथे संबंधित बनते. माणूस म्हणून, आपल्याकडे  दोन पाऊले मागे येण्याची क्षमता आहे - म्हणजे तात्पुरतं मनोविकास आणि कार्यपद्धतीतल्या  आधीच्या टप्प्यांवर येणे. हे मागे येणं तणाव आणि थकव्याच्या काळात होण्याची जास्त शक्यता आहे. मी असं म्हणेन कि इथे सामूहिक मनोवैज्ञानिक घटना चालू आहे. आपण अतिशय तीव्र तणावाच्या आणि भयानक अनिश्चिततेच्या काळात जगात आहोत.  बहुतेक वेळा आपल्यात परिस्थिती हाताळण्याची क्षमतेची पात्रता कमी असते. म्हणून लहान मुलाप्रमाणे आपल्याला नायक आणि रक्षणकर्त्याची गरज भासते आणि त्यांनी आपल्याला निराश केल्यावर आपण किशोरवयीन मुलांप्रमाणे त्यांच्यावर हल्ला चढवण्याची शक्यता असते.

मस्क  हे सर्वशक्तिमान नायक असल्या सारखे आहेत. मी शिकागो मध्ये राहते. ते इथे दोन महिन्यांपूर्वी आले आणि विमानतळावर कमीत कमी वेळेत नेणाऱ्या अतिशय वेगवान बोगद्याचे आश्वासन देऊन गेले. ते अतिशय चित्तथरारक होतं. मस्क यांच्या जादूने आपण शहराखालून, कुठल्याही अडचणी शिवाय , खात्रीशीररित्या ,  ताशी १६० किमी वेगाने विमानतळावर पोहचू शकतो.

चला आपण हे मान्य करूया कि आपले नायक हे माणूस आहेत. कदाचित तो बोगदा कधीच बनणार नाही, पण मला त्या दूरदृष्ट्या माणसाने दाखवलेली कल्पना खूप आवडली.

नायक आणि CEO यांना देखील आपल्या मानवी गरजांकडे लक्ष देण्याची गरज आहे.

मस्क यांची मुलाखत वाचल्यावर मला माझी मनोविकासतज्ञाची काल्पनिक विचार टोपी घालावीशी वाटली नाही. जसं स्वीशर लिहितात , “मस्क महोदयांचे मन आणि कल्पना या खूप मोठ्या आहेत.” . आणि ते वेडे नाहीयेत, पण माणूस मात्र नक्कीच आहेत. या मुलाखतीने मात्र  मला आईची आणि डॉक्टरांची काल्पनिक वैचारिक टोपी घालावीशी वाटते, आणि खालील सूचनांचा महान नेत्यांनी आणि दूरदृष्ट्या लोकांसकट सर्वांनी नोंद घ्यावी असे वाटते.

1. आपण पुरेशी झोप न घेता कार्य करू शकत नाही
2. आपण ब्रेकशिवाय कार्य करू शकत नाही.
3. काही ठराविक लोकांवर विश्वास ठेवा. तुम्हाला असा कोणावर तरी विश्वास ठेवावा लागेल जो तुमची जागा घेऊ शकतो आणि तुमचे काम इतके व्यवस्थित करु शकतो कि तुम्ही ब्रेक घेऊ शकता , तुम्ही झोपू शकता , तुमचा मुलाबाळांना आणि घरच्यांना वेळ देऊ शकता आणि  सुट्टीवर जाऊ शकता. तुम्हाला अशाही विश्वासु मार्गदर्शकाची गरज आहे ज्याच्याशी तुम्ही अनिश्चिततेच्या काळात किंवा अति कामाच्या ओझ्या खाली दाबून गेलेले असताना मोकळेपणाने बोलू शकता. आणि तुम्हाला अशा विश्वासु व्यक्तीची गरज आहे कि जो तुम्हाला तुम्ही थांबणे गरजेचे असल्यावर बिनदिक्कत थांबण्यास सांगू शकतो. अशाप्रकारे तुम्हाला कमीतकमी ३ विश्वासु लोकांची आवश्यकता आहे. 
4. तुमच्या आयुष्यात अशी वेळ येईल कि जिथे तुम्ही सर्वोत्तम काम करू शकत नाही आहात - (हे प्रत्येकाच्या आयुष्यात होते. ) अशा वेळा ओळखायला शिका आणि अशी स्वयंशिस्त बाळगा कि या दरम्यान कुठलेही महत्वाचे व दूरगामी  निर्णय, घेणे तो पर्यंत टाळा जो पर्यंत तुम्ही तुमच्या उत्तम कार्यक्षमतेला पुन्हा येत नाही. 
5. आपली प्राथमिक काळजी घेण्यासाठी एक डॉक्टर निवडा आणि वर्षातून कमीतकमी एकदा त्याला भेटा आणि त्यांचा सल्ला माना. 
6. स्वतःचे  अतिरिक्त माहितीच्या ओझ्या पासून संरक्षण करा.  विशेषतः तुमच्या बद्दलच्या अनोळखी व्यक्तीने केलेल्या  नकारात्मक , निरर्थक, आणि वाईट टिप्पणी पासून. 
7. वेळेवर खाण्या पिण्यास विसरू नका. 

——————-

Prudy Gourguechon या एक मानसोपचार तज्ञ आणि मनोविश्लेषक आहेत. ज्या वित्त आणि व्यवसाय महत्वपूर्ण निर्णया मागच्या  मूलभूत मानसशास्त्रावर त्या क्षेत्रातील नेत्यांना मार्गदर्शन करतात.

भाषांतर :- सुधीर ससाणे

Original Article

Three Common Myths of Entrepreneurship

Three Common Myths of Entrepreneurship

नवउद्दोजकते बाबतची सर्वसामान्य ३ मिथके

Excerpt from book “Disciplined Entrepreneurship” by Bill Aullet

भाषांतर :- सुधीर ससाणे

१. नवउद्योजक होणे हे एकट्यानेच करायचे  काम आहे.

एकट्या माणसाने उद्योग करून यश संपादन केलं असा सर्वत्र आपण ऐकतो पण संशोधन पर निबंधाचा बारकाईने अभ्यास केल्यास असे

दिसते कि उद्योग सुरु करण्यास  चांगल्या संघाची (group) ची आवश्यकता असते. महत्वाचे म्हणजे मोठा संघ असेल तर यश
मिळण्याची शक्यता वाढते. जास्त संस्थापक = यशाची शक्यता अधिक

२. सर्व नवउद्योजक जादुई  व्यक्तिमत्वाचे असतात आणि त्याचाच त्यांच्या यशात सिंहाचा वाट असतो.

वास्तविक पाहता जादुई व्यक्तिमत्व काही काळ प्रभावी ठरू शकते, पण त्याने व्यवसायात जास्तवेळ तग  धरता येणं अवघड आहे.
त्याऐवजी संशोधन असे सांगते कि जादुई व्यक्तिमत्व पेक्षा नवउद्योजकाला एक प्रभावी संवाददाता, कामासाठी चांगली लोकं
 निवडू शकणारा, आणि उत्कृष्ट विक्रेता असणं  अधिक महत्वाचं आहे.

३. तुमच्या रक्तातच उद्योजकता असली पाहिजे.

तिसरे मिथक नवउद्योजकतेचा जीन (Entrepreneurship Gene). असं मनाला जातं कि काही लोकांच्यात  यशस्वी रित्या कंपन्या
सुरु करणे अनुवांशिक असतं. वास्तविक पाहता असा जिन सापडला नाहीये आणि सापडणारंही  नाही. काहीजण असा विश्वास करतात
की भपकेबाजपणा  किंवा धाडसीपणासारखे व्यक्तिमत्त्व गुण यशस्वी उद्योजकतेशी संबंधित आहेत, परंतु त्या विचारांची दिशा चुकीची आहे.
त्याऐवजी वास्तविक कौशल्ये आहेत जी यशाची शक्यता वाढवतात, जसे कि लोकांचे व्यवस्थापन, विक्री कौशल्य , उत्पादन संकल्पना,
वितरण. हि कौशल्ये शिकता येऊ शकतात. ती काही भाग्यवान लोकांना अनुवांशिक दृष्ट्या भेट मिळालेली नसतात. लोकं नवीन वर्तवणूक
शिकु शकतात  आणि तिच्याशी जुळवुन घेऊ शकतात. आणि म्हणूनच नवउद्योजकता हि अशा वेगवेगळ्या स्वतंत्र वागणुकी मध्ये आणि
प्रक्रियांमध्ये विघटित केली जाऊ शकते, जी शिकवली जाऊ शकतात.

99 days no facebook resolution ...

A resolution: 99 days without facebook !! 

Why I joined this ?

Recently, I realised that I am wasting (investing ??) too much time on social media like facebook.  I already have some failed attempt of refraining myself from using facebook. Then a ukrainian friend of mine, informed me about this #99daysoffreedom experiment. And being aware of my FaceBook addiction she challenged me to participate. This is movement against facebook's secret experiment on its 70,000 users of manipulating their news feed in order to carry out some emotional experiment. I personally too was against this experiment.
Bingo ! I got motivation join this experiment.
1. I found way to protest FaceBook for their unethical experiment.
2. I wanted to use time more productively than using facebook.
3. I thought, I am reducing one excuse out of many for not being effective in my research.

How did I prepare myself ? 

Being aware of the fact that I am addicted to facebook, I decided to take 4 days prior to the experiment to let my mind percolate the decision I made. This will also give me time to let world know about my decision. Ofcourse , I being an extrovert like public attention. And I made sure that I get enough attention on facebook before I quit. One more reason to make this all fuss publicly on facebook was to put myself under pressure to complete this experiment, since whole world knows about it.
First day I deleted all apps from my iPhone and iPad. Then I realised that I am gonna miss updates and shares from my motivational personalities like Paulo Coelho, Robin Sharma, Brian Tracy. I found way around by following them on twitter.  For next two days I kept using facebook from laptop. I really felt as if I am missing some vital part of my life when I was alone and was tempted to check facebook. On the 19th July at night I uploaded my last post about trip to Rügen island along with photo album and then I posted this link. Which is nothing but a countdown timer made available by people conducting experiment.

Initial findings...

Its been 4th day of my resolution now. Surprisingly, I realised that I successfully avoided temptation of using facebook. Did my creative or productive activities increase ?? Answer, unfortunately is NO. I found other ways to keep myself busy in other social network mess like twitter, instagram. 

Today was the day of corrective action, result of which is this blog and controlled use of mentioned social media. I will keep updating about my experiment and my feeling during this period here. 

India Trip -The Beginning...

I am on my way to my home country 4th time since I left my beloved India in Oct. 2009. 

Everytime I had different reason to revisit my homeland .e.g To see parents, family function, relaxing.

Everytime before this I was a student and was received by friends and society as a Student. Though there was ofcourse a gosip. What Sasane Mama's Son is doing in Germany. Sasane Mama(my dad) is working hard day and night and his  son is NOT sharing responsibility. To be honest I was feeling the same when I use to meet him personally. He indeed is a awesome dad who never made me realised that there are some problems whatever they may be....Nahhh .. this is not going to positive way. Lets break ...

Now I am going to India as a researcher  and will visit multiple schools, engineering colleges , companies and will speak with students. I will share with them my experience and my understanding of brand 'Made in Germany'. 

Now I am going to India as marketing guy of my company AiM (www.active-integration.de) where I intend to travel 2500 KM by road and do marketing of my company. 

Now I am going to India as socially conscious young researcher and will try to meet achievers n performers from every field. e.g Justice A. R. Joshi, Mumbai High Court, Addl. Commissionar of  Police  Vishwas Nangre Patil , Ma. Sindhutai Sapkal, Prof. Dashrath Sagre n Mr. Ajinkya Sagre ( President and vice president of  Sagre technical Institute), Dr. Tapan Gandhi (Project coordinator of Project Prakash ), Dr. Mukund  Joglekar (HIS achievments he prefer , better kept secret) , Maithili Tambolkar (young Industrialist) , Mr. Ramdas Kakade (Industrialist) , Mr. Akash Dadhania (Young Industrialist from Gujrat), Paresh J. M. (Social worker (He would hate if he reads that I mentioned him so... ), was working with UNESCO for past couple of years.) , A great social activist and spirutialist His Holyness of Dera Sachha Sauda (I hope , I could personally see him.

 )

Me Workaholic ... Really ?? Am I ??

Am I workaholic ??

This is NOT how my daily office table looks like. Photographer in me changed objects, cleaned table, changed desktop background
to make it look like well organized Doctoral Student.

Last two days I have been suffering from throat infection. And was not able to concentrate fully on work. Well my day is starting so to say regularly 3:00 AM or 4:00 AM , I am mentally fresh but still I am not able to work fully. Reason : Well you need energetic body along with energetic mind to do some productive work. Yesterday, like 5 hours before I was totally down in the energy had my dinner soup in half sleep and was wishing to wake up at 6:00 or 8:00 AM. Then I slept at lets say 9:30 or 10 and in the night I woke up thinking that its regular wake up signal triggered by my brain. I checked the clock and it was 11:30 PM ... Waittt... Excuse me !! Now how the heck did that happen ? Body was NOT still in the mood of working though but mind was. It got motivated by reading extremely positive response from ExProf who is helping me now just because he is kind person. I decided to come office with with warmest possible cloths and planned to sleep if I was sleepy. 

While planning this I was thinking of updating status on FB something like "Celebrating halloween my way in office at 12:00 Midnight.. Am I workaholic ? " Or " I just need to buy sleeping bag for myself which will make my status message 'Working from home ' and 'Working in office' technically the SAME. " 

Since I couldn't converge on one, I thought of writing everything down detail in a my second iblogg. ;-)